In het kort
- Oogartsen noemen maculadegeneratie ook wel LMD (leeftijdsgebonden maculadegeneratie).
- Bij droge maculadegeneratie gaat u geleidelijk steeds slechter zien.
- De droge vorm van maculadegeneratie kan niet behandeld worden.
- Gezond eten en stoppen met roken kan helpen.
Wat is maculadegeneratie?
Bij maculadegeneratie sterven cellen middenin het netvlies af. Dit gebied in het midden van het netvlies heet de macula of gele vlek. Dit is het deel van het netvlies waarmee details worden waargenomen. Maculadegeneratie begint meestal na het 50e jaar. Het is de meest voorkomende oorzaak van slecht zien bij ouderen.
Oogartsen noemen maculadegeneratie ook wel LMD (leeftijdsgebonden maculadegeneratie).
Er zijn 2 vormen van LMD:
- De droge vorm: langzaam (in jaren) wordt het midden van wat u ziet waziger.
- De natte vorm: er ontstaan nieuwe bloedvaatjes onder en/of in het netvlies. Deze bloedvaatjes zijn erg zwak. Daardoor gaan ze makkelijk vocht of bloed lekken. Binnen een paar weken kunt u slechtziend worden. Wanneer u klachten heeft die kunnen passen bij natte LMD, is een afspraak bij de oogarts binnen 1 week noodzakelijk.
De droge vorm komt veel meer voor dan de natte. De droge vorm kan overgaan in de natte vorm. Maar de natte vorm kan ook beginnen zonder dat u eerst de droge vorm heeft gehad.
Verschijnselen van droge maculadegeneratie
- Het begint met het minder goed kunnen zien van details.
- Ook heeft u misschien het gevoel dat het te donker is om goed te kunnen zien.
- Vervormingen in het centrale gedeelte van het zicht komen soms ook voor.
- De achteruitgang van het zicht gaat meestal heel langzaam: in de loop van jaren wordt het midden van wat u ziet waziger. De meeste mensen met maculadegeneratie blijven daaromheen goed zien.
Behandeling van droge maculadegeneratie
De droge vorm van maculadegeneratie kan niet behandeld worden.
De oogarts kan u adviseren uw voeding aan te passen, onder andere met meer vitamine C en E. Hiermee verkleint u de kans dat maculadegeneratie verergert. Rookt u? Dan krijgt u het advies om te stoppen met roken.
vitamine C
Vitamine C heet ook wel ascorbinezuur. Het is nodig voor veel belangrijke processen in het lichaam.
Ons lichaam kan vitamine C niet zelf maken. Daarom moeten we het binnenkrijgen via ons voedsel, via aardappelen, groente en fruit. Vitamine C wordt in kleine beetjes uitgeplast. Om gezond te blijven zijn daarom steeds nieuwe vitamines uit voedsel nodig.
Extra vitamine C werkt bij een gebrek aan vitamine C en bij een bepaalde vorm van bloedarmoede. Hoge doseringen vitamine C worden ook gebruikt bij verkoudheid, griep, kanker en om wonden sneller te genezen. Maar het is niet bewezen of vitamine C goed werkt bij deze toepassingen.
In sommige gevallen kan een arts ook vitamine C voorschrijven aan personen die hun pols hebben gebroken. Dan zou vitamine C de aandoening 'posttraumatische dystrofie' kunnen voorkomen.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Adviezen bij maculadegeneratie
Een gezonde leefstijl kan een gunstig effect hebben op maculadegeneratie:
- Gezond eten. Eet voldoende fruit en donkere bladgroenten (spinazie, groene kool en boerenkool).
- Stoppen met roken.
Wat zijn de gevolgen van droge maculadegeneratie voor het dagelijks leven?
De meeste mensen met de droge vorm van maculadegeneratie hebben milde klachten. Ze gaan misschien wel wat slechter zien, maar kunnen de meeste dingen gewoon doen.
Als u slechter gaat zien, kan lezen, televisie kijken, op de computer werken, autorijden en fietsen lastig worden. Ook kunt u misschien minder makkelijk zelf boodschappen doen.
Er zijn allerlei hulpmiddelen voor slechtzienden, zoals vergrotingsapparaten, telescoopbrillen, grootletter- en gesproken boeken en aangepaste computers waarmee u toch kunt lezen en televisiekijken. Ook is er een hulpmiddel waarmee u misschien toch nog kunt autorijden.
Er zijn organisaties die u kunnen helpen bij het verbeteren van uw werkplek, de leesbaarheid van uw computerscherm, de verlichting in uw woning en informatie geven over autorijden etc. Voor meer informatie kunt u terecht op de website van de Oogvereniging, Bartiméus of Koninklijke Visio.
Wanneer contact opnemen met de oogarts bij maculadegeneratie?
Neem contact op met uw oogarts:
Als u in korte tijd een toename van vervormingen of krommingen van rechte lijnen ziet. Bijvoorbeeld rechte lijnen die krom of golvend lijken of regels van een tekst die krom lijken te lopen.
Dit kan betekenen dat de droge vorm van maculadegeneratie overgegaan is in de natte vorm (met lekkage van bloedvaatjes onder het netvlies). Bij de natte vorm is een snelle behandeling nodig.
Test uw beide ogen afzonderlijk regelmatig op vervormingen in het centrale beeld, met bijvoorbeeld de lijntjes van de tegels in de badkamer. U vindt zo’n test ook op de website van de MaculaVereniging.
Merkt u dat u dat u steeds slechter gaat zien? Maak dan een afspraak bij uw oogarts.
Meer informatie over maculadegeneratie
De informatie over maculadegeneratie is gebaseerd op de richtlijn Leeftijdsgebonden maculadegeneratie van het Nederlands Oogheelkundig Genootschap en de NHG-Standaard Visusklachten.
Voor meer informatie over maculadegeneratie kunt u terecht bij:
- De MaculaVereniging. Deze patiëntenvereniging geeft voorlichting en organiseert lotgenotencontact, telefoon 030-2980707.
- U kunt ook de Ooglijn bellen: 030 2945444
- Het Erfocentrum geeft informatie over erfelijkheid bij LMD.