In het kort
- Het doel van de operatie is om de slokdarmkanker weg te halen.
- De arts haalt bijna de hele slokdarm weg. En het bovenste deel van de maag.
- Van het overgebleven deel van de maag maakt de arts een nieuwe slokdarm.
- Meestal krijg je voor de operatie chemotherapie met bestraling.
- Je moet na de operatie anders gaan eten, drinken en slapen.
Wat is een operatie bij slokdarmkanker?
Een operatie bij slokdarmkanker is een grote operatie. Het doel is om de slokdarmkanker weg te halen. Daarvoor moet de arts bijna de hele slokdarm en het bovenste stuk van de maag weghalen.
Ook haalt de arts de lymfeklieren rondom de slokdarm weg. Lymfeklieren zijn een soort bolletjes die op veel plekken in je lichaam zitten. Ze zijn belangrijk voor je afweer. Hier kan ook kanker in zitten.
Van het stuk maag dat overblijft, maakt de arts een nieuwe slokdarm. Dit heet een buismaag.
Hoe gaat de voorbereiding op een operatie bij slokdarmkanker?
Als je slokdarmkanker hebt en een operatie krijgt, is dat niet meteen. Eerst krijg je deze dingen:
Chemotherapie en bestraling
Meestal krijg je voor de operatie chemotherapie met bestraling. Dit duurt ongeveer 5 weken. Voor de operatie heb je een aantal weken rust.
Na de chemotherapie met bestraling krijg je een CT-scan of een PET-CT-scan. Daarop kan de arts zien of de chemotherapie heeft gewerkt. En of er geen kankercellen op een andere plek in het lichaam terecht zijn gekomen. We noemen dat uitzaaiingen.
Als er uitzaaiingen te zien zijn op de scan, kan de operatie niet doorgaan. Je kunt dan niet meer beter worden.
Gesprek met de arts die je opereert
Voor de operatie krijg je een gesprek met de arts die je opereert. Met de arts bespreek je deze dingen:
- Hoe gaat de operatie?
- Wat zijn de risico's van de operatie?
- Wat kun je na de operatie verwachten?
Als je nog vragen over de operatie hebt, kun je ze aan de arts stellen.
Gesprek met de arts die je in slaap brengt
Voor de operatie word je met medicijnen in slaap gebracht. Dit heet narcose. Je merkt daardoor niets van de operatie. Kort voor de dag van de operatie krijg je een gesprek met de arts die je in slaap brengt (anesthesioloog). De arts bespreekt hoe de narcose werkt. Heb je vragen over de narcose of over pijnstillers na de operatie? Dan kun je ze tijdens dit gesprek stellen.
De arts onderzoekt je ook en stelt je vragen. Bijvoorbeeld:
- Heb je andere problemen met je gezondheid?
- Heb je vroeger andere ziektes gehad?
- Ben je eerder geopereerd?
- Gebruik je medicijnen voor andere ziektes?
Soms is nog meer onderzoek nodig. Bijvoorbeeld als je ook een ziekte aan je hart of longen hebt.
Wat kun je zelf doen om je voor te bereiden op een operatie bij slokdarmkanker?
Probeer voor de operatie zo fit mogelijk te worden. Dan heb je een kleinere kans op problemen tijdens en na de operatie. Dit kun je doen om gezond te leven:
- Stop met roken. Als je rookt, heb je een grotere kans op problemen na de operatie. Zoals een bloeding of bloedproppen (trombose).
- Drink geen alcohol.
- Beweeg genoeg. Een fysiotherapeut kan je hierbij helpen.
- Zorg dat je niet verder afvalt. Een diëtist kan je hierbij helpen. Als eten steeds moeilijker gaat, kun je drinkvoeding krijgen. Je kunt ook eten en drinken krijgen via een slangetje in je maag (sonde) of in een bloedvat (infuus).
Het is ook belangrijk om te leren hoe je moet ademen en hoesten na de operatie. Als je dit goed doet, heb je minder kans op een longontsteking. Een fysiotherapeut kan je hier oefeningen voor geven.
Hoe gaat een operatie bij slokdarmkanker?
De operatie duurt ongeveer 6 uur. Je wordt met medicijnen in slaap gebracht. Dit heet narcose. Je merkt daardoor niets van de operatie.
De arts haalt een stuk van de slokdarm en maag weg
- Je krijgt een snee in je buik en in je borstkas of je hals. In de meeste ziekenhuizen krijg je een kijk-operatie. De arts hoeft dan maar kleine sneetjes in de huid te maken. Dit kan met een gewone kijk-operatie of met een robot-operatie.
- Dan haalt de arts een groot deel van de slokdarm weg.
- De arts haalt ook de lymfeklieren rondom de slokdarm weg.
- Verder haalt de arts het bovenste stuk van de maag weg.
De arts maakt een nieuwe slokdarm van je maag
- Van de rest van de maag maakt de arts een holle buis. Dit heet een buismaag. De buismaag komt op de plek van de slokdarm te zitten.
- Via de borstkas of de hals maakt de arts de buismaag vast aan het achtergebleven deel van de slokdarm.
Als de kanker niet helemaal weggehaald kan worden
Soms blijkt tijdens de operatie dat de arts de kanker niet helemaal weg kan halen. Of de arts ziet toch uitzaaiingen. Dit betekent dat er kankercellen uit de slokdarm op een andere plek in het lichaam zitten. Je kunt dan niet meer beter worden.
De eerste dagen na een operatie bij slokdarmkanker
Na de operatie ga je in sommige ziekenhuizen naar de IC. Daar blijf je minstens 1 nacht. De verpleegkundigen komen vaak bij je. Ze kijken bijvoorbeeld hoe het gaat met je bloeddruk en je wonden. En of je goed ademt en hoeveel pijn je hebt. Ook krijg je prikken tegen bloedproppen (trombose). Als je sterk genoeg bent, kun je naar de verpleeg-afdeling.
Je hebt verschillende slangen en buisjes in je lichaam na de operatie. Door deze slangen en buisjes krijg je bijvoorbeeld eten, vocht en medicijnen tegen de pijn. Zodra het kan, worden de buisjes en slangen weggehaald.
Na de operatie is het belangrijk dat je snel weer gaat bewegen. Ook moet je leren om weer goed adem te halen. Een fysiotherapeut kan je hierbij helpen. Jullie gaan bijvoorbeeld kleine stukjes lopen of oefeningen doen.
Weer naar huis na een operatie bij slokdarmkanker
De meeste mensen blijven na de operatie ongeveer 7 dagen in het ziekenhuis. Wanneer jij naar huis kunt, bespreek je met je arts.
Let hierop als je weer naar huis gaat:
- Til de eerste 6 weken geen zware dingen.
- Doe geen zware dingen in huis, zoals stofzuigen. Bouw dit daarna langzaam op.
- Je mag douchen met de wonden.
- Je kunt weer in bad en zwemmen als de wonden helemaal dicht zijn.
- Ben je in de eerste weken na de operatie nog erg moe? Heb je minder energie om dingen te doen? Ga dan overdag even rusten.
Thuis krijg je eerst nog eten en drinken via een slangetje in je buik (sonde). Een diëtist kan je helpen om langzaam weer zelf te gaan eten.
Het is wennen aan een buismaag. Je kunt niet meer eten, drinken en slapen zoals je gewend was. Lees wat je kunt doen bij klachten door een buismaag.
Hoe gaat het verder na een operatie bij slokdarmkanker?
Na de slokdarmoperatie duurt het ongeveer 6 maanden voordat je weer hersteld bent.
De eerste controle na de operatie
Als je weer een paar dagen thuis bent, heb je je eerste controle in het ziekenhuis. De arts of verpleegkundige kijkt hoe het met je gaat en controleert je wonden. Ook kijkt die of je niet te veel bent afgevallen. Na de operatie is afvallen normaal. Dit komt omdat eten sneller door je buismaag gaat.
De delen die tijdens de operatie zijn weggehaald, worden onderzocht in het laboratorium. Na ongeveer 10 dagen komt de uitslag.
Controles in de eerste 5 jaar na de operatie
In de eerste 5 jaar na de operatie heb je regelmatig controles in het ziekenhuis. Je bespreekt dan met de arts of verpleegkundige hoe het gaat en of je klachten hebt. Als je klachten hebt die kunnen passen bij slokdarmkanker, krijg je een onderzoek. Val je veel af? Heb je meer moeite met eten? Voel je je minder fit? Ben je bang dat de kanker terug is? Neem dan eerder contact op met je arts of verpleegkundige in het ziekenhuis.
Als slokdarmkanker weer terugkomt
Bij meer dan de helft van de mensen komt slokdarmkanker na de behandeling helaas weer terug. Als dit gebeurt, kun je vaak niet meer beter worden. Je kunt dan een behandeling krijgen om te zorgen dat de kanker minder snel groeit. Of tegen de klachten die je hebt.
Wat zijn de risico's van een operatie bij slokdarmkanker?
Een operatie bij slokdarmkanker geeft risico's. Dit zijn de risico's die het meest voorkomen of het meest ernstig zijn:
- Ontstekingen, zoals een longontsteking, een ontsteking van de operatiewond of een blaasontsteking.
Je krijgt hiervoor een behandeling met medicijnen tegen ontstekingen door een bacterie (antibiotica). - Een nabloeding.
Je moet dan misschien weer geopereerd worden. - Een bloedprop in het been of in de longen (trombose).
Je krijgt medicijnen om de kans daarop kleiner te maken. - De verbinding van de slokdarm met de buismaag kan gaan lekken. Je kunt dan koorts krijgen en erg ziek worden.
Je krijgt meteen een behandeling met medicijnen tegen ontstekingen (antibiotica). Soms plaatst de arts een slang om het lekkende vocht uit je lichaam te halen (een drain). Soms heb je een operatie nodig. - De buismaag en darmen kunnen tijdelijk langzamer gaan werken. Hierdoor komt er te veel vocht in je buismaag. Je moet dan overgeven. Je krijgt dan een slangetje van je neus naar je buismaag. Zo kan het vocht weg.
- Na de operatie heb je een litteken op je buik. Soms krijg je op die plek een bult (een littekenbreuk). Als je er geen last van hebt, is er geen behandeling nodig. Als je wel klachten krijgt, kan een operatie nodig zijn.
Tijdens de operatie kunnen ook delen van je lichaam beschadigen. Bijvoorbeeld deze delen:
- Een lymfevat. Dit is een buisje dat stoffen in je lichaam vervoert, zoals eiwitten en vetten. Als het beschadigd is, kun je veel eiwitten en vetten verliezen.
Je krijgt dan aangepaste voeding. Soms krijg je een behandeling of een operatie om het lymfevat dicht te maken. - De milt. Dan is het soms nodig om de milt weg te halen.
- Een long. Dan komt er lucht uit de long in de borstkas. Hiervoor krijg je een slang in je borstkas (drain). De long geneest meestal na een aantal dagen.
- De zenuw bij je stemband. Hierdoor krijg je een hese stem. Vaak is dit tijdelijk. Het kan een aantal maanden duren.
Wanneer bellen na een operatie bij slokdarmkanker?
Bel direct je arts in het ziekenhuis als 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen:
- Je hebt koorts.
- Je voelt je steeds zieker.
- Je krijgt steeds meer buikpijn.
- Je buik wordt steeds dikker.
- Je haalt snel adem of ademhalen gaat moeilijk.
- Je hebt pijn als je ademt.
- Je kuit is dik en doet pijn.
Bel dezelfde dag je arts in het ziekenhuis als 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen:
- Er komt vocht, pus of bloed uit de wond.
- De huid rond de wond is rood of donker en doet pijn.
- Je bent misselijk.
- Je moet erg overgeven. Hierdoor kun je 1 dag of langer geen eten of drinken binnenhouden.
- Je kunt meer dan 2 dagen niet poepen.
- Je hebt meer dan 2 dagen diarree.
- Je hebt pijn bij het plassen of je plast vaker kleine beetjes.
- Je sonde zit dicht of is eruit gevallen.
Meer informatie over slokdarmkanker
- Meer informatie over slokdarmkanker: MDL Fonds en Kanker.nl.
- Informatie over eten en drinken bij kanker: Voedingenkankerinfo.nl.
- Voor contact met andere mensen met slokdarmkanker: Stichting voor Patiënten met Kanker aan het Spijsverteringskanaal.
- Informatie over ziekenhuizen die slokdarmkanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
Over deze tekst
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor artsen over slokdarmkanker.
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees hier wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.