In het kort
- Ga naar je huisarts als je wilt stoppen met drugs of minder wilt gebruiken.
- Meestal stuurt de huisarts je door naar een instelling voor verslavingszorg.
- Samen met een psycholoog of andere zorgverlener kijk je welke behandeling het beste bij jou past.
- Gesprekken met een psycholoog of arts kunnen helpen om te stoppen of minder te gebruiken.
- Op deze pagina lees je over stoppen met wiet, hasj, cocaïne, ecstasy en speed.
- Op andere pagina's lees je over stoppen met heroïne, GHB, slaapmiddelen of kalmeringsmiddelen.
Waarom stoppen met drugs of minder gebruiken?
Je denkt na om te stoppen met drugs of minder te gebruiken. Dat is een goed plan!
Er zijn veel goede redenen om te stoppen met drugs of minder te gebruiken. Zoals:
- Het is beter voor je lichaam.
- Je wilt geen katers en andere klachten door drugs meer.
- Je wilt je beter voelen over jezelf.
- Het voelt alsof de drugs de baas zijn over jou. Je wilt zelf weer de controle hebben.
- Je vriendschappen en relaties worden vaak (weer) beter.
- Je hebt meer kans om een studie af te maken, werk te vinden en een huis te vinden.
- Je hebt dan ook meer kans om schulden af te betalen, als je die hebt.
- Je wilt zwanger worden.
Op deze pagina lees je wat je kunt doen als je wilt stoppen met:
- wiet of hasj
- cocaïne
- ecstasy (xtc)
- speed
Wil je stoppen met een andere soort drugs of middel? Kijk bij heroïne, GHB, slaapmiddelen of kalmeringsmiddelen.
Wat kun je zelf doen als je probeert te stoppen met drugs of minder probeert te gebruiken?
Stoppen met drugs of minder gebruiken lukt het vaakst samen met een hulpverlener. Zoals een psycholoog of arts.
Zelf proberen te stoppen of minder te gebruiken is moeilijker en lukt minder vaak.
Wil je toch eerst zonder hulp proberen om te stoppen of minder te gebruiken? Dan kun je deze dingen proberen:
- Test je gebruik met een van de gebruikstesten van Drugs en Uitgaan. Dan weet je wat voor gebruiker je bent en hoe groot de risico’s voor jou zijn.
- Schrijf een maand lang op wanneer en hoeveel je gebruikt. Schrijf er ook bij waarom je gebruikt. Bijvoorbeeld een feestje, stress, verveling, ruzie of uit gewoonte.
- Maak een lijstje van redenen waarom je wilt stoppen of minder wilt gebruiken. Zorg dat je dit lijstje vaak ziet. Hang het bijvoorbeeld op je kast of spiegel.
- Maak afspraken met jezelf over hoe vaak en hoeveel je wilt gebruiken. Vertel dit aan je ouders of een goede vriend(in). Zij kunnen je helpen om je eraan te houden.
- Bedenk wat je in moeilijke situaties kunt doen, zoals:
- wat je kunt zeggen als iemand je drugs aanbiedt
- niet naar een feestje gaan met vrienden die drugs gebruiken
- een tijd geen alcohol drinken, want als je gedronken hebt kan het moeilijker zijn om niet te gebruiken
- vragen aan een vriend(in) om op je te letten
- Heb je zin om te gebruiken? Ga iets doen waardoor je er minder aan denkt. Bijvoorbeeld sporten, fietsen, een wandeling maken of met iemand praten. Dan gaat de zin vaak vanzelf over.
Daarnaast kun je een aantal dingen doen om de kwaliteit van je leven te verbeteren:
- Leef zo gezond mogelijk: zorg dat je gezond eet, genoeg slaapt en regelmatig beweegt.
- Verzorg jezelf goed: douche bijvoorbeeld regelmatig.
- Gebruik geen of zo weinig mogelijk andere middelen die verslavend zijn. Zoals alcohol, tabak en andere drugs.
- Gebruik ook geen of zo weinig mogelijk medicijnen die verslavend zijn. Zoals:
- medicijnen om rustig te worden (kalmeringsmiddelen)
- medicijnen om beter te slapen (slaapmiddelen)
- pijnstillers zoals morfine, tramadol, fentanyl en oxycodon
fentanyl
Fentanyl is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge hevige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding of pijn na een hartinfarct. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het soms ook voor bij zorg voor mensen die in hun de laatste levensfase zitten (palliatieve zorg).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.morfine
Morfine is een sterke pijnstiller. Het hoort bij een groep stoffen genaamd opiaten. Deze stoffen lijken allemaal op morfine.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge ernstige pijn, zoals pijn na een operatie, ernstige verwonding, pijn na een hartinfarct of koliekpijn. Ook bij langdurige hevige pijn, zoals pijn bij kanker.
Artsen schrijven het ook voor bij ernstige benauwdheid door een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en bij zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.oxycodon
Oxycodon is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij hevige pijn, zoals pijn na een operatie of pijn als gevolg van kanker. Artsen schrijven het ook voor in de zorg voor mensen die niet meer beter worden (palliatieve zorg).
tramadol
Tramadol is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking.
Artsen schrijven het voor bij plotselinge of langdurige hevige pijn. Soms schrijven artsen het voor bij seksuele stoornissen (voortijdige zaadlozing).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hulp als je wilt stoppen met drugs of minder wilt gebruiken
Hulp van een instelling voor verslavingszorg
Bij een instelling voor verslavingszorg kun je een behandeling krijgen.
Voordelen zijn:
- Dit helpt het beste om te stoppen of minder te gebruiken.
- Als het nodig is, krijg je ook andere hulp. Bijvoorbeeld als je klachten krijgt doordat je stopt.
- Je zorgverzekeraar betaalt deze behandeling meestal. Je moet wel je eigen risico betalen.
Nadelen zijn:
- Er kan een wachtlijst zijn, waardoor je niet meteen kunt beginnen.
Bel je huisarts als je een behandeling bij een instelling wilt. Je huisarts kan je dan doorsturen.
Je kunt ook direct de instelling bellen. Meestal kun je een gratis adviesgesprek krijgen. Je kunt bijvoorbeeld nog meer advies krijgen over hoe je zelf kunt stoppen.
Je kunt ook het advies krijgen dat een behandeling beter is voor jou. Wil je dat? Dan moet je meestal je huisarts vragen om je door te sturen.
Online zelfhulp
Veel instellingen hebben ook een online zelfhulp. Dat is een programma dat je kunt volgen op internet. Het geeft hulp en adviezen bij stoppen met drugs of minder gaan gebruiken.
Voordelen zijn:
- Je hoeft het aan niemand te vertellen (het is anoniem).
- Je kunt meteen beginnen.
- Het is meestal gratis.
Nadelen zijn:
- Stoppen lukt minder vaak dan met een behandeling bij een instelling.
- Het is minder geschikt als je een erge verslaving hebt.
- De hulp is niet zo uitgebreid als een behandeling bij een instelling voor verslavingszorg.
Klachten als je stopt met drugs of minder gaat gebruiken
Als je vaak drugs gebruikt, kun je tijdelijk klachten krijgen als je stopt. Zoals:
- onrustig voelen
- somber, depressief of angstig zijn
- snel boos worden
- heel veel zin hebben om toch te gebruiken
- slecht slapen
- heel moe zijn
- hoofdpijn
- meer zweten dan normaal
- rillen of trillen
- heel veel honger of geen honger
- in de war zijn, soms met agressief worden
We noemen deze klachten ontwennings-verschijnselen of afkick-verschijnselen.
Het verschilt per soort drugs en per persoon:
- welke klachten je precies krijgt
- wanneer de klachten beginnen
- hoe lang de klachten blijven
Behandeling bij een instelling als je stopt met drugs of minder wilt gebruiken
Eerste gesprekken
Als je wilt beginnen met een behandeling, praat je eerst met een psycholoog of arts over:
- hoe vaak en hoeveel je gebruikt
- hoe het komt dat je vaak drugs gebruikt
- of je psychische problemen hebt, zoals psychoses of een depressie
- wat je wilt bereiken, zoals: stoppen met drugs, minder gebruiken, een rustiger leven, je opleiding afmaken, schulden afbetalen, leuk werk vinden
- waar je goed in bent
- welke familieleden of vrienden je kunnen helpen
De psycholoog of arts vertelt je welke behandelingen geschikt zijn voor jou. En wat de voordelen en nadelen van die behandelingen zijn. Zo kun jij de behandeling kiezen die het beste bij jou past.
Praten met een psycholoog
Praten met een psycholoog kan je helpen om te stoppen. Bijvoorbeeld over hoe je kunt omgaan met afkick-verschijnselen. En hoe je het makkelijker kunt volhouden, ook nadat je gestopt bent. Je krijgt ook oefeningen voor thuis.
Je hebt de gesprekken meestal bij de psycholoog. Je woont gewoon thuis. Het is meestal niet nodig om tijdelijk in een kliniek te wonen.
Je leert hoe je je gevoelens en gedrag kunt veranderen door anders te gaan denken. Dit heet cognitieve gedragstherapie.
Soms kun je ook een andere therapie proberen. Bijvoorbeeld een therapie met mindfulness.
Je psycholoog praat ook met je over hoe je sommige dingen (weer) beter kunt regelen. Zoals:
- een plek vinden om te wonen
- contact met familie en vrienden
- studie, werk of andere activiteiten vinden
- schulden afbetalen
Gezinstherapie bij wiet of hasj
Gebruik je wiet of hasj? Als je jong bent en bij je ouders woont, kan gezinstherapie helpen. Dan komen ook je ouder(s) en broers of zussen mee naar de gesprekken.
Zijn er medicijnen om te stoppen met drugs?
Soms kan het helpen om ook medicijnen te gebruiken tegen de verslaving. Die krijg je dan naast je behandeling bij de psycholoog.
Als medicijnen je mogelijk kunnen helpen, dan bespreekt je psycholoog dit met je.
Andere behandelingen bij stoppen met drugs
De behandeling bij een psycholoog helpt het beste om te stoppen met drugs.
Sommige mensen proberen daarbij nog andere dingen om het makkelijker te maken om te stoppen met drugs of minder te gebruiken.
Bij sommige mensen kan vaktherapie helpen. Dat is therapie met activiteiten. Zoals toneelspelen, muziek maken, schilderen of dansen. Kijk ook op vaktherapie.nl.
Sommige mensen kiezen een andere manier om hun klachten minder te maken tijdens het stoppen. Bijvoorbeeld mindfulness, yoga, ontspannings-oefeningen of hardlopen (running therapie).
Anderen gebruiken bijvoorbeeld kruiden of pijnstillers.
Het is onzeker of deze keuzes je kunnen helpen. Het kan soms zelfs schade geven, bijvoorbeeld sommige kruiden.
Wil je iets toch proberen? Bespreek het altijd eerst met je (huis)arts. Ze kunnen samen met jou nadenken over wat bij je past en je vertellen wat je veilig kunt proberen.
Hulp van andere mensen als je wilt stoppen met drugs of minder gaan gebruiken
Andere mensen kunnen je ook helpen om te stoppen of minderen met drugs. Bijvoorbeeld:
- je familie of vrienden
Zij kunnen bijvoorbeeld meegaan naar afspraken met de psycholoog. Zij kunnen je ook thuis steunen als je het moeilijk hebt.
Je kunt ook:- je vrienden vragen om je geen drugs aan te bieden
- wat vaker iets doen met vrienden die geen drugs gebruiken
- samen met een vriend(in) of de hele vriendengroep stoppen of minder gaan gebruiken
- mensen die gestopt zijn met drugs
Zij begrijpen hoe je je voelt en welke problemen je kunt hebben. Het kan helpen als je daarover praat met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Deze mensen vind je bijvoorbeeld via NA-Anonieme Verslaafden Nederland. - mensen die ook proberen te stoppen met drugs
Je kunt bij een zelfhelp-groep gaan. De mensen in de groep willen ook stoppen met drugs of minder gaan gebruiken. Je psycholoog kan je vertellen naar welke zelfhelp-groep je kunt gaan. Of kijk bij Stichting Zelfhelp.
Hoe gaat het verder als je bent gestopt met drugs?
Als je bent gestopt met drugs, kun je nog lange tijd zin hebben om te gebruiken. Dat is normaal. Het hoeft niet te betekenen dat je weer gaat gebruiken.
Het kan gebeuren dat je toch weer een keer gebruikt. Ook als je al wat langer gestopt bent. Dit heet een terugval.
- Als dat gebeurt, geef dan niet op.
- Vraag hulp aan je arts of psycholoog.
- Als je zonder hulp probeerde te stoppen, bel dan je huisarts. Die kan je doorsturen naar een arts of psycholoog.
Sommige mensen lukt het om in 1 keer te stoppen. Andere mensen moeten het een aantal keer proberen voor het lukt.
Als het met de ene behandeling niet lukt, dan kun je een andere behandeling proberen. Bespreek dit met je psycholoog of arts.
Als je blijft proberen, dan is de kans groot dat het uiteindelijk lukt.
Meer informatie over stoppen met drugs of minder gaan gebruiken
- Met iemand praten? Bel de Drugs Infolijn: 0900 1995.
Dit kost 10 cent per minuut plus je normale belkosten. - Liever mailen of chatten? Ga naar Contact bij Drugsinfo.
- Test je gebruik met de gebruikstesten van Drugs en Uitgaan.
- Voor een zelfhelp-groep bij jou in de buurt: Stichting Zelfhelp.
- Kijk voor gegevens van psychologen, psychotherapeuten en psychiaters bij Kiezen in de ggz.
- Praten met andere mensen die herstellen van een verslaving: NA-Anonieme Verslaafden Nederland.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn over problemen met cannabis, cocaïne, amfetamine, ecstasy, GHB en benzodiazepines.