In het kort
- Als je vader of moeder psychische problemen heeft, kun je het soms moeilijk hebben.
- Probeer erover te praten met een vriend, vriendin, broer of zus.
- Blijf de dingen doen die je leuk vindt en waar je goed in bent.
- Je kunt ook gerust een afspraak met je huisarts maken.
- Doe dat in ieder geval als je zelf somber of gespannen wordt door de situatie thuis.
Psychische problemen bij ouders
Als je vader of moeder psychische problemen heeft, kun je het soms moeilijk hebben. Misschien schaam je je. Het lijkt misschien alsof je vader of moeder zich minder voor jou interesseert. Of snel boos wordt, snel huilt of thuis bijna niks meer doet. Het kan zijn dat jij thuis juist veel gaat doen; boodschappen, wassen, zorgen voor een kleinere broer of zus.
Je bent zeker niet de enige. Bij 1 op de 4 kinderen heeft een vader of moeder (tijdelijk) psychische problemen.
Wat kun je merken aan je vader/moeder met psychische problemen?
Voorbeelden van klachten die horen bij psychische ziektes zijn:
- vaak geen zin om iets te gaan doen, vaak moe zijn
- minder geinteresseerd zijn in andere mensen
- vaak boos worden of heel boos worden, om kleine dingen
- somber en negatief reageren
- veel huilen
- veel slapen of in bed liggen
- weinig doen in huis aan het huishouden
- geen zin om andere mensen te zien of te bellen
- vaak veel alcohol drinken
Soms denk je misschien dat dit gedrag met jou te maken heeft. Maar dat is dus niet zo. Het komt door de ziekte.
Wat kun je aan jezelf merken door de situatie?
- De ene keer ben je misschien boos, de andere keer meer verdrietig. Het is belangrijk om je eigen gevoel serieus te nemen. Hoe voel jij je? Dat is belangrijk.
- Je kunt en mag balen van het gedrag van je vader of moeder. Je kunt ervan balen en tegelijk ook van hem/haar houden.
- Veel jongeren gaan denken dat ze steeds dingen verkeerd doen. Dat is niet zo. Het gedrag van je vader/moeder komt door de ziekte, niet door jou.
- Je praat misschien minder, of voorzichter. Je maakt misschien minder harde grappen en praat minder over moeilijke onderwerpen.
- Misschien probeer je het gedrag van je vader/moeder te verbergen voor anderen. Dat kost veel energie. En is niet nodig. Je kan anderen beter vertellen welke ziekte je vader of moeder heeft.
Adviezen als je vader/moeder psychische problemen heeft
- Blijf niet alleen rondlopen met wat je meemaakt thuis. Probeer erover te praten met een vriendin of vriend.
- Zoek steun bij je andere ouder. Of bij je broer of zus.
- Doe dingen die je leuk vindt of waar je goed in bent. Dat geeft een goed gevoel.
- Verwacht niet van jezelf dat je alles goed kunt doen. Denk niet te lang na over dingen die verkeerd gaan.
- Als je weet wat de ziekte van je vader/moeder is, kun je er beter mee omgaan. Je andere ouder, of bijvoorbeeld je huisarts, kan vertellen wat de ziekte precies is. Ook op Koppsupport.nl vind je hier informatie over en wat je daar als kind van kan merken.
- Op school is er vaak een vertrouwenspersoon. Dat is een leraar, een psycholoog of een maatschappelijk werker. Je kunt met hem/haar praten. Je ouders hoeven hier niets van te weten.
Je kunt je mentor vragen of in de schoolgids of op de website van je school kijken. - Zet noodnummers in je telefoon voor als het mis gaat: 112 en de nummers van mensen die je dan kunt bellen om je te helpen.
Steun voor jou als je vader/moeder psychische problemen heeft
- Het helpt vaak om eens met je huisarts te praten. Je kunt bellen voor een afspraak.
Je huisarts vertelt dit niet aan je ouders. Het kan erg helpen als je huisarts weet hoe het met je gaat en waar je mee zit. Samen bekijken jullie wat jij nodig hebt, wat jou zou kunnen helpen.
Misschien is 1 keer erover praten al genoeg; je huisarts weet er dan van. Dat kan een prettig idee zijn voor jou. - Contact met andere jongeren die ook in zo'n situatie zitten kan fijn zijn. Daar zijn speciale gespreksgroepen voor. Vraag je huisarts waar je dit kunt doen bij jou in de buurt.
- Op Koppsupport.nl kun je een online cursus doen. Dit is voor jongeren van 16 tot 25 jaar en gratis. Je komt online samen in een gesloten chatbox.
- Wil je eerst met iemand bellen of chatten zonder dat die weet wie je bent:
- 8 tot 18 jaar: de Kindertelefoon, chat of bel 0800 0432
- 18 tot 25 jaar: de Alles Oké? Supportlijn, chat of bel 0800-0450
- Ook kun je vragen stellen aan een hulpverlener van MIND Korrelatie, via WhatsApp, bellen of mail.
Wanneer bellen als je vader/moeder psychische problemen heeft?
Bel je huisarts :
- als je je somber, depressief of gespannen gaat voelen
- als het niet goed gaat op school door de hele situatie thuis
- als je vaak klachten hebt, zoals hoofdpijn of buikpijn
- als het slechter gaat met je vader of moeder
Gaat het helemaal mis, voel je je niet veilig of ben je in gevaar? Bel 112 voor directe hulp.
Zet het nummer in je telefoon van iemand die je kan helpen als het nodig is, bijvoorbeeld een tante of buurvrouw.
Meer informatie bij een vader/moeder met problemen
Koppsupport.nl is er speciaal voor jongeren zoals jij. Je kunt er verhalen van andere jongeren lezen, mailen met een deskundige of online praten met andere jongeren in een cursus.
De informatie is gebaseerd op