Ik ben net bevallen: belangrijke adviezen

Na de bevalling gaan je borsten steeds meer melk maken voor je baby. Je borsten worden voller en voelen hard en gespannen aan. Dit heet stuwing.

Dit is normaal en gaat vanzelf weer over. Als je borsten meer melk maken dan je baby drinkt, kunnen je borsten pijn doen.

Dit kun je doen als je borstvoeding geeft:

• Laat je baby vaak en lang genoeg drinken: 8 tot 12 keer per dag in de eerste weken. Of kolf als dat beter uitkomt. Kolven is een manier om de melk uit je borst te laten komen. Dit kan met de hand of met een kolf-apparaat. Je kraamverzorgende kan laten zien hoe je dit doet.
• Voed je baby tot die stopt met drinken of in slaap is gevallen. Laat je baby de borst snel los? Probeer de baby dan nog een keer uit je borst te laten drinken.
• Je borst kan zo bol zijn van de melk, dat je baby de tepel niet goed in de mond krijgt. Dan kun je eerst wat melk kolven. Vaak lukt het drinken daarna beter.
• Na de borstvoeding kun je een koude doek tegen je borst leggen.
• Haal die er een half uur voor de volgende voeding weer af. Dan hebben je borsten tijd om weer warm te worden voor de volgende voeding.
• Je kunt paracetamol nemen tegen de pijn.
• Met de kraamverzorgende kun je ook bespreken hoe je de pijn minder kunt maken.

Na de eerste week maak je meestal precies genoeg melk voor je baby.

Dit kun je doen als je geen borstvoeding geeft:

• Je kunt een koude doek tegen je borsten leggen.
• Je kunt paracetamol nemen tegen de pijn.
• Als je geen borstvoeding geeft en niet kolft, gaan je borsten vanzelf minder melk maken. Je borsten worden dan minder hard en voelen weer minder gespannen.

De kraamverzorgende helpt je de eerste dagen bij het voeden van je baby.

Borstvoeding is de beste voeding voor je baby. Eet gezond als je borstvoeding geeft.
Borstvoeding geven is ook goed voor je eigen gezondheid:

• Door borstvoeding verlies je bijvoorbeeld minder bloed na de bevalling.
• En je maakt een hormoon waardoor je ontspant.

Borstvoeding geven gaat niet bij alle vrouwen meteen makkelijk. Lees hier wat je kunt doen bij problemen bij de borstvoeding, zoals tepelkloven en spruw.

Kun of wil je geen borstvoeding geven? Dan kun je flesvoeding geven.

Na de bevalling verlies je bloed en bloedklonten via je vagina. Dit wordt steeds minder en stopt binnen 6 weken.

Als je borstvoeding geeft, wordt het bloedverlies snel minder. Dat komt omdat de baarmoeder samentrekt door het geven van borstvoeding.

Lees hier meer over bloedverlies na de bevalling.

Verlies je heel erg veel bloed? Of verlies je na 6 weken nog steeds bloed? Bel dan je huisarts.

Als je geen bloed meer verliest na de bevalling, kun je last krijgen van meer wit vocht of slijm uit je vagina. Dat is normaal na de bevalling.

Bel je huisarts als je 1 of meer van deze dingen merkt:

• Het vocht stinkt.
• Je hebt koorts.

De eerste dagen na de bevalling moet je misschien vaak huilen. Dat is normaal. Dat komt door de hormonen en omdat je moe bent.

Je kunt de volgende dingen doen om je beter te voelen:

• Rust goed uit.
• Laat niet meteen te veel bezoek komen.
• Neem de tijd om aan de nieuwe situatie met de baby te wennen.

Voel je je heel somber? Bespreek dit dan met iemand die je goed kent. Of met de kraamverzorgende of huisarts. Soms kun je na de bevalling een depressie krijgen.

Bel direct je huisarts bij 1 of meer van deze klachten:

• Je wordt heel angstig.
• Je bent in de war.
• Je voelt je erg somber.

Na de bevalling kun je een pijn of branderig gevoel hebben bij het plassen. Som kun je ook je plas niet goed ophouden.

Lees de adviezen over wat je dan kunt doen:

Pijn of branderig gevoel bij plassen

Na de bevalling kan plassen pijn doen of een branderig gevoel geven. Hierdoor ga je je plas misschien langer ophouden. Maar dat kun je beter niet doen. Je hebt dan namelijk een grotere kans op een blaasontsteking.

Adviezen:

• Het is belangrijk om genoeg te blijven drinken.
• Ga regelmatig plassen.
• Probeer eens te plassen terwijl je onder een warme douche staat. Dit doet vaak minder pijn.
• Laat je plas nakijken bij de huisarts als je ook koorts krijgt of je niet lekker voelt. Je kunt dan een blaasontsteking hebben.

De plas niet kunnen ophouden

Soms kun je de plas niet goed ophouden na de bevalling. De spieren tussen je vagina en poepgat (anus) zijn nog slap. Dit zijn de spieren van je bekkenbodem. Hierdoor voel je nog niet zo goed wanneer je moet plassen.

Dit wordt meestal weer beter. Oefeningen voor de bekkenbodem kunnen hierbij helpen.
Bespreek met je verloskundige of gynaecoloog wanneer je kunt gaan oefenen en welke oefeningen goed zijn.

Worden de klachten niet minder? Bespreek dit met je huisarts.

Na de bevalling gaat poepen soms moeilijk. Als je hechtingen hebt, kan poepen pijn doen. Ook als je na de bevalling aambeien hebt, kan poepen pijn doen.

• Heb je het gevoel dat je moet poepen, ga dan wel naar de wc.
• Neem rustig de tijd en probeer te ontspannen.
• Eet gezond met veel vezels. Drink ook veel. Zo zorg je ervoor dat je poep zacht wordt, waardoor poepen weer makkelijker gaat.
• Helpen de adviezen niet? Bel dan de huisarts. Je kunt dan medicijnen krijgen om makkelijker te poepen.

Soms is het na de bevalling moeilijk om je poep op te houden. Met oefeningen kun je dit weer leren. De huisarts stuurt je hiervoor door naar een bekkenbodem-fysiotherapeut.

Na de bevalling lossen de hechtingen vanzelf op.

De verloskundige of de arts kan ze ook na een aantal dagen weghalen.

Als de hechtingen pijn doen, kun je ze koelen. Leg bijvoorbeeld een nat maandverband in de vriezer, wikkel het daarna in een doek en leg dit tegen de pijnlijke plek. Je kunt ook een paracetamol nemen tegen de pijn.

Soms kan de wond gaan ontsteken. Dan zal de verloskundige of de huisarts de hechtingen eerder weghalen. Spoel de wond elke dag schoon onder de douche.

Als je medicijnen gebruikt, komen deze meestal ook in de moedermelk terecht. Dit kan schadelijk zijn voor je baby. Bespreek daarom altijd met je arts of je de medicijnen kunt gebruiken als je borstvoeding geeft.

Ook medicijnen, crèmes of druppels die je zonder recept kunt kopen, kunnen soms schadelijk zijn voor je kind. Bespreek altijd eerst met je arts of je ze kunt gebruiken als je borstvoeding geeft.

Paracetamol mag je wel gebruiken.

Als je geen borstvoeding geeft, dan kun je je medicijnen gewoon gebruiken.

Dit is belangrijk om te weten over seks en zwanger worden na de bevalling:

Seks na de bevalling

Sommige vrouwen hebben al snel weer zin in seks, de meeste vrouwen pas later. Je kunt te moe zijn. Vrijen kan onprettig zijn als je vagina nog niet genezen is. Vaak is het slijmvlies van je vagina nog dun en kwetsbaar. Wacht tot je vagina genezen is en je geen bloedverlies meer hebt. Meestal gaan de klachten vanzelf over.

Als je borstvoeding geeft, wordt je vagina minder vochtig tijdens de seks. Hierdoor kan seks pijn doen.

Blijft seks onprettig of heb je minder zin in seks? Bespreek het met je partner. Vaak helpt een glijmiddel op waterbasis. Dit staat op de verpakking. Of een crème zonder toevoegingen, zoals lanette-crème. Je koopt dit bij de drogist of apotheek.
Bespreek het met je huisarts als vrijen pijn blijft doen.

Bij seks zonder voorbehoedmiddel kun je zwanger worden

Gebruik altijd een voorbehoedmiddel als je niet zwanger wil worden.

• Geef je alleen borstvoeding en word je nog niet ongesteld?
  Je bent dan minder vruchtbaar, want borstvoeding geven remt de eisprong. De kans dat je zwanger wordt is klein.
• Geef je geen borstvoeding? Of geef je borstvoeding met andere voeding erbij?
  Dan heb je een grotere kans dat je een eisprong krijgt. Je kunt dan zwanger worden.
• Word je weer ongesteld?
  Dan kun je zwanger worden. Ook als je alleen borstvoeding geeft. Ongesteld worden is meestal een teken dat je al een eisprong hebt gehad.

Kijk hier om een voorbehoedmiddel te kiezen na je bevalling. Kijk welk middel veilig is als je borstvoeding geeft. En wanneer je met een voorbehoedmiddel kunt beginnen.