In het kort
- Bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid kunt u pijn in de zij of in het bekken voelen.
- U krijgt een CT-scan van de buik en borst, of een MRI van het bekken met een longfoto. Hiermee is te zien of er uitzaaiingen zijn.
- Als u geen uitzaaiingen heeft, kan behandeling u genezen.
- Mogelijke behandelingen zijn dan:
- De hele blaas weghalen met een operatie. U krijgt eventueel chemotherapie voor de operatie.
- Chemotherapie en uitwendige bestraling.
- Inwendige en uitwendige bestraling.
Wat is blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid?
Bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid is de tumor door het slijmvlies van de blaaswand heen gegroeid. De tumor zit nu ook in de blaasspier.
Deze vorm van blaaskanker heet ook wel doorgegroeide blaaskanker.
Ongeveer 30 van de 100 mensen met blaaskanker hebben deze vorm van blaaskanker.
Klachten als blaaskanker in de blaasspier is gegroeid
Klachten die kunnen wijzen op blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid zijn:
- bloed plassen
- pijn in de zij
- pijn in het bekken
- gewichtsverlies
- een voelbare knobbel in de onderbuik
Als blaaskanker in de blaasspier is gegroeid, hoeven er niet altijd duidelijke klachten te zijn.
Hoe stelt de arts vast dat blaaskanker in de blaasspier zit?
- De uroloog voelt aan uw blaas via de endeldarm of vagina. Zo kan hij/zij soms voelen of blaaskanker is doorgegroeid.
- Om dit zeker te weten is een kijkoperatie via de plasbuis nodig.
Bij dit onderzoek snijdt de uroloog het kankerplekje uit de blaaswand. De patholoog kijkt onder de microscoop of de kanker in de blaasspier is gegroeid.
Onderzoek bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid
Bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid krijgt u een CT-scan van de buik en de borst, of een MRI van het bekken met een longfoto.
Daarop is te zien:
- of de kanker in het vetweefsel rond de blaas zit
- of de kanker in organen vlakbij de blaas is gegroeid:
- bij mannen in de zaadblaasjes en/of prostaat
- bij vrouwen in de baarmoeder en/of vagina
- darmen en buikwand
- bekkenbodem
- of er uitzaaiingen zijn in lymfeklieren in het bekken
- of er uitzaaiingen zijn op andere plekken in het lichaam
Welke behandelingen zijn mogelijk als blaaskanker in de blaasspier is gegroeid?
Voor een blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid, maar die niet is uitgezaaid zijn er 4 behandelingen:
- weghalen van de hele blaas met een operatie, met eventueel chemotherapie voor de operatie
- een blaassparende behandeling met uitwendige bestraling en chemotherapie
- een blaassparende behandeling met alleen uitwendige bestraling
- een blaassparende behandeling met inwendige en uitwendige bestraling
Bij alle behandelingen heeft u kans om te genezen.
Iedere mogelijkheid heeft voor- en nadelen. Uw arts bespreekt deze met u. De uroloog zal de beste behandeling in uw situatie adviseren.
Welke behandeling het beste bij u past hangt af van:
- hoe ver de blaaskanker is doorgegroeid
- de manier waarop blaaskankercellen groeien
- uw leeftijd
- of u andere ziektes heeft of heeft gehad, zoals diabetes, hart- en vaatziekten, leverziekten, hoge bloeddruk
- uw conditie
- wat u zelf wilt
Keuzekaart
Gebruik de keuzekaart om samen met uw arts te beslissen welke behandeling het beste bij u past.
Wanneer is het weghalen van de hele blaas geschikt bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid?
Met een operatie haalt de uroloog de hele blaas en de lymfeklieren rondom de blaas weg.
Bij vrouwen haalt hij/zij vaak ook de baarmoeder, baarmoederhals, eileiders, eierstokken en soms een deel van de vaginawand weg.
Bij mannen verwijdert de uroloog vaak ook de zaadblaasjes en de prostaat.
U krijgt een vervangende blaas of urinestoma. Deze wordt gemaakt van een stukje van uw darm.
Sommige mensen krijgen voor de operatie chemotherapie. Of u chemotherapie krijgt, hangt af van hoe groot de tumor is en hoe fit u bent. De oncoloog en uroloog bespreken dit met u. De medicijnen vergroten de kans dat de blaaskanker langer wegblijft.
Het weghalen van de hele blaas is geschikt voor mensen:
- met een doorgegroeide blaaskanker die alleen in de blaasspier zit
- èn die in een redelijk goede conditie zijn
Het weghalen van de hele blaas kan een mogelijkheid zijn als:
- een blaassparende behandeling niet heeft geholpen
- een blaassparende behandeling te veel bijwerkingen geeft.
Nadelen van het weghalen van de hele blaas:
- Bijwerkingen van de chemotherapie die u eventueel krijgt voor het weghalen van de hele blaas, zoals:
- Vermoeidheid
- Misselijkheid
- Kans op infecties
- Bij de operatie bestaat de kans dat zenuwen en bloedvaten naar de penis of de vagina beschadigd raken. Dat zorgt mogelijk voor:
- erectieproblemen
- geen zaadlozing bij het klaarkomen
- een droge vagina en pijn bij het vrijen.
- Als ook voortplantingsorganen zijn weggehaald, bent u niet meer vruchtbaar.
- Doordat uw blaas verwijderd is en u een urinewegomleiding heeft, kunt u vaker last hebben van:
- infecties van de urinewegen
- nierstenen
- een lekkend stoma
Kijk voor meer informatie bij Ik kies voor het weghalen van de hele blaas.
Wanneer is een blaassparende behandeling geschikt bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid?
Een blaassparende behandeling kan op meerdere manieren:
- chemotherapie met tegelijkertijd uitwendige bestraling (chemoradiatie)
- alleen uitwendige bestraling
- soms: inwendige en uitwendige bestraling
Voor wie is een blaassparende behandeling geschikt?
- Als er een kleine tumor op 1 plaats in de blaas zit die niet door de blaaswand is gegroeid.
- Als weghalen van de hele blaas niet mogelijk is.
- Als u uw hele blaas niet wilt laten weghalen.
Voordelen van een blaassparende behandeling:
- U hoeft geen nieuwe blaas of urinestoma.
- Chemotherapie kan de voordelen van de uitwendige bestraling versterken.
Nadelen van een blaassparende behandeling:
- Voor de chemotherapie moet u vaak naar het ziekenhuis. U krijgt de chemotherapie tijdens een dagbehandeling.
- Voor de bestralingen moet u vaak naar het ziekenhuis. U krijgt 6 tot 7 weken lang 4 tot 5 korte bestralingen.
- Nadelen van de bestraling:
- vaak moeten plassen of een branderig gevoel bij het plassen
- urineverlies
- blaaskrampen
- diarree
- problemen met seks
De meeste plas- en darmklachten gaan vanzelf over. Soms blijven de klachten bestaan.
- De chemotherapie kan de nadelen van de bestraling versterken.
- Op de langere termijn kunt u bloed gaan plassen. Dit probleem kan er zelfs 5 tot 10 jaar na de bestraling nog zijn.
- U krijgt minimaal 10 jaar blaasonderzoeken.
Wanneer is inwendige bestraling mogelijk bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid?
Bij inwendige bestraling wordt de kanker binnen in uw lichaam bestraald. Er is een kleine operatie nodig om buisjes in de blaaswand te plaatsen. Via deze buisjes komt de straling alleen bij de blaaskanker.
Voor de inwendige bestraling krijgt u eerst een korte serie uitwendige bestralingen. Die voorkomen dat tijdens het plaatsen van de buisjes kankercellen worden versleept.
Voor wie is inwendige bestraling geschikt?
- mensen met 1 tumor
- die hooguit 5 cm groot is
- die niet door de blaaswand heen is gegroeid
- èn niet in de plasbuis en de urineleiders zit.
Voordelen van inwendige bestraling:
- U houdt uw blaas.
- U krijgt een hoge dosis straling op 1 plek in uw blaas.
Nadelen van inwendige bestraling:
- Voor het plaatsen van de bestralingsbuisjes is een kleine operatie nodig.
- U bent ongeveer 4 dagen in het ziekenhuis.
- Nadelen van de bestraling:
- bloed plassen
- blaaskrampen
- gevoel te moeten plassen terwijl de blaas leeg is
Deze bijwerkingen verdwijnen na de behandeling vanzelf.
- U krijgt minimaal 10 jaar blaasonderzoeken.
Hoe gaat het verder bij blaaskanker die in de blaasspier is gegroeid?
Als u samen met uw arts heeft besloten welke behandeling het meest geschikt voor u is, kan hij of zij u vertellen in welk ziekenhuis die behandeling mogelijk is.
Twijfelt u over de behandeling die de uroloog heeft voorgesteld? Of wilt u meer zekerheid over de behandeling? Dan kunt u om een second opinion vragen bij uw uroloog. Een andere uroloog bespreekt dan nog eens uw situatie met u.
Kanker en de behandeling ervan kan een grote invloed hebben op uw leven. U kunt naast de lichamelijke klachten ook psychische problemen hebben. U kunt hulp vragen aan uw uroloog, gespecialiseerd verpleegkundige of huisarts. Hij of zij kan u verwijzen naar de juiste hulpverlener. U kunt ook contact zoeken met andere mensen met blaaskanker.
Meer informatie over blaaskanker
- Voor contact met lotgenoten kunt u terecht bij: Leven met blaas of nierkanker.
- Informatie over ziekenhuizen die blaaskanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn Blaasinstillatie bij urotheelcelcarcinoom.