In het kort
- Bij de ziekte van Parkinson kun je samen met je arts de behandeling kiezen die het beste bij jou past.
- Bijvoorbeeld medicijnen of een extra behandeling.
- Een keuzekaart helpt jou samen met je arts te beslissen welke zorg het beste bij je past.
- Je kunt een keuzekaart bekijken voordat je naar de arts gaat. Of je krijgt de kaart tijdens het gesprek met de arts.
Welke medicijnen kun je gebruiken bij de ziekte van Parkinson?
Er zijn verschillende medicijnen bij de ziekte van Parkinson:
- levodopa
Bijvoorbeeld levodopa met carbidopa of levodopa met benserazide. - dopamine-agonisten
Bijvoorbeeld pramipexol, ropinirol of rotigotine. - MAO-B-remmers
Bijvoorbeeld rasagiline, safinamide of selegiline. - amantadine
- anticholinergica
Bijvoorbeeld biperideen of trihexyfenidyl.
Je kunt ook besluiten nog geen medicijnen te gebruiken. Bijvoorbeeld omdat je klachten nog niet heel erg zijn. Je klachten kunnen wel erger worden. Later kun je toch beginnen met medicijnen. Na een aantal jaar kunnen de medicijnen niet meer goed genoeg werken. Later beginnen met medicijnen heeft hier geen invloed op.
amantadine
Amantadine is een medicijn tegen de ziekte van Parkinson.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij bewegingsstoornissen door medicijnen.
biperideen
Biperideen vermindert de werking van een stofje in uw lichaam dat signalen doorgeeft van uw zenuwen naar uw spieren (acetylcholine).
Artsen schrijven het voor bij bewegingsstoornissen veroorzaakt door medicijnen en bij de ziekte van Parkinson. Verder bij te veel speeksel (kwijlen) bij ALS. En bij overmatig zweten door andere medicijnen in de laatste levensfase (palliatieve zorg).
levodopa met benserazide
Levodopa werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt. Benserazide remt de afbraak van levodopa, zodat dit medicijn sterker en langer werkt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
levodopa met carbidopa
Levodopa werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt. Carbidopa remt de afbraak van levodopa, zodat dit medicijn sterker en langer werkt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson, bij rusteloze benen ('restless legs') en bij stofwisselingsziekten.
pramipexol
Pramipexol werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
rasagiline
Rasagiline is een medicijn tegen de ziekte van Parkinson.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson.
ropinirol
Ropinirol werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
rotigotine
Rotigotine werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
safinamide
Safinamide verhoogt in de hersenen de hoeveelheid van de lichaamseigen stof dopamine.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.selegiline
Selegiline is een medicijn tegen de ziekte van Parkinson.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson.
trihexyfenidyl
Trihexyfenidyl gaat de werking tegen van een stofje in uw lichaam dat signalen doorgeeft van uw zenuwen naar uw spieren (acetylcholine).
Artsen schrijven het voor bij bewegingsstoornissen veroorzaakt door medicijnen en - zeer zelden - bij de ziekte van Parkinson.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Keuzekaart
Deze keuzekaart kan jou en je arts helpen mogelijkheden voor medicijnen te bespreken als je de ziekte van Parkinson hebt.
Welke extra medicijnen kun je gebruiken bij de ziekte van Parkinson?
Bij de meeste mensen werken de medicijnen tegen de ziekte van Parkinson na een tijd niet goed genoeg meer. Op 1 dag wisselen perioden met veel klachten en weinig klachten elkaar af.
Er zijn verschillende extra medicijnen die je dan kunt gebruiken:
- levodopa
Bijvoorbeeld levodopa met carbidopa of levodopa met benserazide. - dopamine-agonisten
Bijvoorbeeld pramipexol, ropinirol of rotigotine. - MAO-B-remmers
Bijvoorbeeld rasagiline, safinamide of selegiline. - COMT-remmers
Bijvoorbeeld entacapon of tolcapon. - amantadine
amantadine
Amantadine is een medicijn tegen de ziekte van Parkinson.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij bewegingsstoornissen door medicijnen.
entacapon
Entacapon zorgt dat het anti-Parkinson-medicijn levodopa sterker en langer werkt.
Artsen schrijven het voor bij mensen met de ziekte van Parkinson die ook levodopa gebruiken.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.levodopa met benserazide
Levodopa werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt. Benserazide remt de afbraak van levodopa, zodat dit medicijn sterker en langer werkt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
levodopa met carbidopa
Levodopa werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt. Carbidopa remt de afbraak van levodopa, zodat dit medicijn sterker en langer werkt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson, bij rusteloze benen ('restless legs') en bij stofwisselingsziekten.
pramipexol
Pramipexol werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
rasagiline
Rasagiline is een medicijn tegen de ziekte van Parkinson.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson.
ropinirol
Ropinirol werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
rotigotine
Rotigotine werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson en bij rusteloze benen ('restless legs').
safinamide
Safinamide verhoogt in de hersenen de hoeveelheid van de lichaamseigen stof dopamine.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.selegiline
Selegiline is een medicijn tegen de ziekte van Parkinson.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson.
tolcapon
Tolcapon zorgt dat het anti-Parkinson-medicijn levodopa sterker en langer werkt.
Artsen schrijven het voor bij mensen met de ziekte van Parkinson die ook levodopa gebruiken.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Keuzekaart
Deze keuzekaart kan jou en je arts helpen mogelijkheden voor extra medicijnen te bespreken.
Welke extra behandelingen zijn er bij de ziekte van Parkinson?
Bij sommige mensen werken de extra medicijnen na een tijd niet goed genoeg meer. Op 1 dag wisselen perioden met veel klachten en weinig klachten elkaar weer af.
Misschien kun je een extra behandeling krijgen. Deze behandelingen remmen de ziekte niet af en genezen de ziekte niet:
- prikpen met apomorfine
- DBS (Deep Brain Stimulation of diepe hersenstimulatie)
- pomp met apomorfine
- levodopa-pomp (met of zonder entacapon)
apomorfine
Apomorfine werkt hetzelfde als dopamine, een stof die van nature in de hersenen voorkomt.
Artsen schrijven het voor bij de ziekte van Parkinson.
entacapon
Entacapon zorgt dat het anti-Parkinson-medicijn levodopa sterker en langer werkt.
Artsen schrijven het voor bij mensen met de ziekte van Parkinson die ook levodopa gebruiken.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Keuzekaart
Deze keuzekaart kan jou en je arts helpen mogelijkheden voor extra behandelingen te bespreken.
Meer informatie over keuzes bij de ziekte van Parkinson
- Meer informatie over keuzekaarten en hoe je deze gebruikt, vind je op de website van Patiëntenfederatie Nederland.
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor artsen over de ziekte van Parkinson.