In het kort
- Een verdachte moedervlek kan een melanoom zijn.
- Een melanoom is een vorm van huidkanker en kan uitzaaiingen geven.
- Een verdachte moedervlek wordt met een operatie verwijderd.
- Het weggehaalde weefsel wordt onderzocht op kankercellen.
- Het duurt ongeveer een week voordat u de uitslag krijgt.
Wat is een melanoom?
Een melanoom is een vorm van huidkanker. Het ontstaat uit de pigmentcellen van de huid (melanocyten).
Een melanoom kan ontstaan uit een moedervlek die u al langer heeft. Of op een plek waar eerst nog geen moedervlek zat. Een melanoom ontstaat vaker op plekken die vaak in de zon komen. Die plekken hebben schade gekregen door de UV-straling van de zon.
Elk jaar krijgen zo’n 7.000 mensen in Nederland een melanoom en dat worden er elk jaar meer.
Wat zijn de klachten bij melanoom?
U moet aan een melanoom denken:
- als er ergens op uw huid een snel groeiende, onregelmatige, donkere plek ontstaat.
- als een moedervlek die u al heeft, een van de volgende verschijnselen laat zien:
- groter of dikker worden;
- verandering in vorm en kleur, vooral donkerder worden;
- onregelmatige asymmetrische (grillige) randen;
- jeuk;
- gemakkelijk bloeden en het ontstaan van korsten.
Hoe gaat het onderzoek op melanoom?
De arts kan aan de moedervlek niet met zekerheid zien of het een melanoom is. Met een speciaal apparaatje (dermatoscoop) kan de arts een verdachte moedervlek beter bekijken.
Vermoedt de arts dat de verdachte moedervlek een melanoom is? Dan kan de arts de moedervlek het beste in zijn geheel wegsnijden en laten onderzoeken op kankercellen.
Het weghalen van een verdachte moedervlek heet een diagnostische excisie: het weghalen van een stukje weefsel om een diagnose te stellen. Na onderzoek van het weefsel is pas zeker of het een melanoom is.
Hoe bereid ik me voor op het weghalen van een moedervlek?
- Gebruikt u bloedverdunners? Spreek dan van te voren af of u met de bloedverdunners moet stoppen. Moet u stoppen met de bloedverdunners? Spreek dan ook af hoeveel dagen voor de ingreep u stopt.
- Bent u allergisch voor jodium, pleisters of latex (rubber)? Meld dat dan vantevoren duidelijk aan de arts.
- Draag op de dag van de ingreep gemakkelijk zittende kleding, met ruimte voor een eventueel verband.
- Is uw huid behaard op de plek van de ingreep? Vraag dan of u de huid vooraf moet scheren.
- Zorg dat u paracetamol in huis heeft. Kleine ingrepen in de huid geven meestal weinig of geen pijn. Soms kan het wondje wat branden of kunnen de hechtingen trekken. Zo nodig kunt u de paracetamol dan innemen.
- Houd er rekening mee dat u pas 24 uur na de ingreep weer mag douchen.
- Het is vooraf niet te voorspellen hoe de wond eruit komt te zien. Soms geneest een wond heel mooi en valt het litteken nauwelijks op. Soms wordt het litteken dik en blijft het duidelijk zichtbaar. Heeft u een donkere huid? Dan blijft het litteken vaak beter zichtbaar.
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe gaat het weghalen van een moedervlek?
- De arts ontsmet de moedervlek en de huid eromheen.
- U krijgt een prik die de huid op de plek van de ingreep verdooft. De verdoving werkt snel. Vaak binnen een minuut.
- Vaak dekt de arts de huid af met een steriele (bacterie-vrije) doek. Op de plek van de ingreep zit een opening in de doek.
- De arts maakt een sneetje in de huid en snijdt de moedervlek voorzichtig weg. De arts snijdt ongeveer 2 millimeter extra huid om de moedervlek weg.
- Vaak hecht de arts de wond. De hechtingen kunnen na 5 tot 14 dagen worden verwijderd, afhankelijk van waar de wond zit (gezicht, been, rug).
- De arts doet een pleister of verband op de wond.
- De arts stuurt de weggesneden moedervlek altijd naar het laboratorium voor onderzoek.
De uitslag van onderzoek van een weggesneden moedervlek
Na ongeveer een week krijgt u de uitslag van het onderzoek van de weggesneden moedervlek. U hoort of de verdachte moedervlek een melanoom is.
Als de moedervlek een melanoom is, kijkt de arts ook naar:
- hoe dik (in millimeters) het melanoom is;
- of er celdelingen te zien zijn in het melanoom;
- of er zweervorming in de melanoom aanwezig is;
- of in de snijranden van het weggehaalde melanoom nog kankercellen zitten.
Met deze gegevens kan de arts iets zeggen over de kans op uitzaaiing naar andere delen van het lichaam.
Na het weghalen van de moedervlek
- Maak een afspraak voor het verwijderen van de hechtingen.
- Bent u gestopt met bloedverdunners? Dan mag u daar na de ingreep op dezelfde dag weer mee beginnen.
- Soms kan het wondje wat branden of kunnen de hechtingen trekken. Zo nodig kunt u dan een pijnstiller nemen. Bijvoorbeeld als u door de pijn van het wondje niet goed kunt slapen. (Maximaal 4 keer per dag 2 paracetamol van 500 mg).
- Probeer om het verband minstens 24 uur te laten zitten. Verwissel het verband alleen als de wond weer is gaan bloeden, of als het verband nat of vuil is.
- De hechtingen kunnen wat irritatie geven, waardoor de huid wat rood wordt. Dit is geen reden voor ongerustheid.
- U mag niet in bad, en u mag niet zwemmen, zolang u hechtingen heeft. Wel mag u na 24 uur weer douchen. Verwijder het verband als u gaat douchen, en dek de wond na het douchen weer af met schoon gaas of pleister.
- Vermijd snelle, onverwachte of ongewone bewegingen, vooral als de hechtingen bij gewrichten of op uw rug zitten. De wond kan dan open gaan, ondanks de hechtingen. Hierdoor duurt het langer voor de huid geneest en kan een breder litteken ontstaan.
- Bescherm het litteken tegen de zon, totdat de huid genezen is. Zo voorkomt u dat het litteken blijvend verkleurt.
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe verder als het een melanoom blijkt te zijn?
Als de verdachte moedervlek een melanoom is, krijgt u altijd nog een 2e operatie. De arts haalt dan extra huid weg om de kans op terugkeer van het melanoom te verkleinen.
De arts snijdt bij de 1e operatie niet meteen meer huid rondom de moedervlek weg, omdat op dat moment nog niet zeker is dat het een melanoom is. Als het geen melanoom blijkt te zijn, zou u onnodig een groot litteken krijgen.
Meer informatie over melanoom
- Voor meer informatie kijkt u bij Stichting Melanoom.
- Voor contact met mensen die een melanoom hebben kunt u terecht op het Melanoomforum.
- Informatie over ziekenhuizen die huidkanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn Melanoom.