In het kort
- Praat met je huisarts als je wilt stoppen met slaappillen.
- Ga doen wat in de slaapadviezen staat. Zo verbeter je je slaap.
- Stoppen met slaappillen doe je langzaam. Je gaat slaappillen met steeds minder slaapmiddel erin slikken.
- Zo krijg je zo weinig mogelijk stopklachten, zoals een gespannen gevoel.
- Als je een tijd gestopt bent, voel je je beter.
Waarom stoppen met slaapmiddelen?
Slaappillen werken niet meer als je ze lang slikt.
De nadelen en bijwerkingen hou je wel. Bijvoorbeeld niet mogen rijden, vaak dingen vergeten en een grotere kans om te vallen en een bot te breken.
Daarom is het goed dat je stopt met slaappillen. Stoppen met slaappillen doe je langzaam (afbouwen). Dan lukt het beter.
Als je gestopt bent, merk je de voordelen daarvan. Je voelt je fitter en bent minder slaperig overdag. Je hoofd is weer helder.
Adviezen voordat je stopt met slaappillen
Bespreek je plan om te stoppen met je huisarts, als je wilt. Je kunt ook zelf stoppen, zonder hulp van de huisarts.
De volgende adviezen kunnen je helpen om te stoppen met slaappillen. Je kunt ermee beginnen als je nog slaappillen slikt.
- Kies een goede week om te beginnen met afbouwen van slaappillen. Er moeten niet allerlei spannende dingen of problemen zijn.
- Vertel andere mensen dat je gaat stoppen. Bijvoorbeeld je partner of een vriend. Ze kunnen je dan steunen.
- Ga doen wat in de slaapadviezen staat. Dat kan het afbouwen makkelijker maken. Belangrijke adviezen zijn:
Ga elke dag op dezelfde tijd naar bed en uit bed.
Ga elke ochtend naar buiten.
Zorg dat je overdag genoeg beweegt en ontspant.
Drink in de 6 uur voordat je gaat slapen geen koffie of andere drankjes waar cafeïne in zit. - Bedenk welke hulp je wilt om te leren om beter te slapen. Bijvoorbeeld een online slaapcursus, begeleiding van de praktijkondersteuner, een slaapcursus bij jou in de buurt of slaap-oefentherapie. Bij slaap-behandelingen vind je hier meer over.
Begin met minder slaappillen slikken als je een tijd met de cursus bezig bent. Door wat je leert in de cursus kan stoppen makkelijker worden.
Hoe kun je het beste stoppen met slaappillen?
Stoppen met slaappillen doe je langzaam. Je gaat steeds minder van het medicijn slikken. Dit noemen we afbouwen.
Je kiest met je huisarts wat je wilt: afbouwen met je eigen slaappillen of afbouwen met diazepam.
Afbouwen met je eigen slaappillen
Je gaat in stappen steeds minder van je slaappil slikken.
- Je krijgt van je huisarts een minder sterke pil van jouw merk slaappil, als die er is.
- Die slik je 1 week. Dan krijg je een nog minder sterke. Tot je de minst sterke slaappil slikt.
- Als je de minst sterke slaappil slikt, kun je elke week steeds 1 dag minder een slaappil slikken.
Zo zorg je ervoor dat je geen of weinig stop-klachten krijgt.
Uiteindelijk stop je helemaal.
Hoe snel je precies afbouwt, spreek je af met je huisarts.
Afbouwen met diazepam
Diazepam is een kalmerings-pil. Afbouwen met diazepam gaat zo:
- Je gaat diazepam slikken in plaats van de slaappillen die je slikte.
- Je slikt 2 weken diazepam.
- Dan ga je steeds minder diazepam slikken. Je krijgt steeds minder sterke pillen.
- Uiteindelijk stop je met diazepam.
Afbouwen met diazepam geeft misschien minder stop-klachten. Diazepam werkt namelijk langer en je kunt er in kleine stapjes mee afbouwen.
Een nadeel van diazepam is dat je slaperiger kunt zijn overdag. Je mag daarom helemaal niet rijden. Slaperig zijn kan ook een probleem zijn als je werkt met machines.
diazepam
Diazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, paniekstoornissen, slapeloosheid, alcoholontwenning, spierkrampen, epilepsie en onrust.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Adviezen als je stop-klachten krijgt
Je kunt klachten krijgen als je stopt met slaappillen:
- weer slechter slapen
- onrustig zijn, een gespannen gevoel, angst en nare dromen
- je somber voelen, snel boos worden
- hoofdpijn, zweten, rillingen en duizelig zijn
Deze klachten komen doordat je gewend of verslaafd bent geworden aan de slaappil. Als je langzaam steeds minder slikt, heb je er zo weinig mogelijk last van.
Krijg je wel klachten, dan kun je dit doen:
- Slaap je weer slechter? Dat betekent niet dat de slaappillen werkten. Of dat je een slaappil nodig hebt. Slechter slapen is een tijdelijke stop-klacht. Meestal gaat het na een paar weken beter. Dus hou vol. Slik geen slaappil maar doe wat in de slaapadviezen staat. Slik ook geen medicijnen zoals melatonine of valeriaan. Die helpen niet om beter te slapen.
- Voel je je onrustig? Dan kan het helpen om te gaan sporten of wandelen.
- Voel je je bang of gespannen? Neem tijd om vaker te ontspannen. Doe bijvoorbeeld oefeningen om te ontspannen.
melatonine
Melatonine is een hormoon. Het wordt door de pijnappelklier in de hersenen gemaakt.
Melatonine is te gebruiken bij bepaalde vormen van slapeloosheid.
valeriaan
Valeriaan heeft een licht rustgevende werking. De samenstelling van de beschikbare producten wisselt sterk.
Het wordt gebruikt bij lichte vormen van nervositeit, stress en spanning en bij slapeloosheid. Hoe het precies werkt is niet bekend. Het heeft ook niet bij iedereen effect.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder als je langzaam stopt met slaappillen?
Je bespreekt regelmatig met je huisarts hoe het gaat. Bijvoorbeeld elke keer voordat je weer minder sterke slaappillen gaat slikken.
Heb je veel klachten? Dan kun je de volgende afbouw-stap misschien later doen.
Blijf doen wat in de slaapadviezen staat. Ook als je helemaal gestopt bent met de slaappillen. Zo worden je slaapgewoontes beter, voel je je fitter en slaap je beter.
Wanneer bellen bij stoppen met slaappillen?
Maak een afspraak bij je huisarts in deze situaties:
- Je wilt met je huisarts praten over hoe je gaat stoppen.
- Je bent bezig met stoppen en je hebt veel stop-klachten.
- Je bent al gestopt en blijft stop-klachten houden, langer dan 3 weken.
Meer informatie over slecht slapen
Meer informatie over slaap, je hersenen en slaapproblemen: de Hersenstichting.
Over deze tekst
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over slaapproblemen.
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.