In het kort
- Alcohol geeft sneller schade dan u zou denken.
- Ben je jonger dan 18 dan is alcohol extra schadelijk. Drink dan geen alcohol.
- Wilt u zwanger worden, bent u zwanger of geeft u borstvoeding? Drink dan geen alcohol.
- Voor alle andere mensen is het advies:
- Géén alcohol drinken is het beste voor uw gezondheid.
- Drinkt u toch? Drink dan niet meer dan 1 glas alcohol op een dag en niet iedere dag.
- Houd bij hoeveel alcohol u drinkt in het alcoholdagboek.
- Wilt u misschien minder alcohol drinken? Bespreek het met uw huisarts.
Hoeveel is te veel alcohol?
Alcohol geeft sneller schade dan u zou denken. Wat te veel is, hangt af van uw leeftijd en gewicht en of u man of vrouw bent. Het advies is:
- Jongeren onder de 18 jaar:
- Drink géén alcohol.
- Vrouwen die zwanger willen worden, zwanger zijn of borstvoeding geven:
- Drink géén alcohol.
- Alle anderen:
- Géén alcohol drinken is het beste voor uw gezondheid.
- Drinkt u toch?
Drink dan niet meer dan 1 glas alcohol op een dag en niet iedere dag.
Iedere dag 1 glas alcohol drinken is al nadelig voor uw gezondheid.
Drink ten minste 2 dagen in de week géén alcohol. Zo voorkomt u dat het drinken een gewoonte wordt.
Let op: Drinkt u zelden, bijvoorbeeld alleen op feestjes of in het weekend? Ook dat kan schadelijk zijn. Als u te veel of te snel achter elkaar drinkt, kan uw lichaam dat niet verwerken. U wordt dan dronken en suf. Drinkt u 5 glazen in ongeveer 2 uur (vrouwen 4 glazen alcohol in 2 uur), dan noemen we dat binge-drinken. Drinkt u in dat tempo door? Dan hebt u kans op wegrakingen, schade aan organen en bewusteloosheid. U kunt in coma raken door een alcoholvergiftiging. Als je jong bent gebeurt dit nog sneller, vaak zonder dat je zelf merkt dat je dronken wordt.
Vraag aan de mensen om u heen of zij vinden dat u te veel alcohol drinkt. Drinkt u te veel? Bedenk dan wat alcohol voor u betekent, waarom u alcohol drinkt en wat de nadelen zijn. U kunt ook de online zelftest van allesoverdrinken.nl invullen voor een advies op maat.
Hoeveel alcohol drink ik eigenlijk?
Wilt u precies weten hoeveel u drinkt? Dan kunt u het beste een alcoholdagboek bijhouden. U schrijft elke dag op hoeveel glazen alcohol u die dag heeft gedronken. Na 2 weken ziet u voor u hoeveel u drinkt.
Wat betekent alcohol drinken voor mij?
Vinden mensen in uw omgeving het normaal om alcohol te drinken? Dan valt het niet zo snel op als alcohol voor u een probleem wordt. Vaak ontstaat een alcoholprobleem geleidelijk.
Drinkt u regelmatig alcohol? Dan is het goed om u af te vragen waarom u drinkt. Zo ontdekt u of alcohol misschien een probleem voor u is of kan worden.
- Ik drink voor de gezelligheid
Veel mensen drinken alcohol voor de gezelligheid of om iets te vieren: op feestjes, op de sportclub, met collega’s na het werk, wanneer ze uitgaan of met familie. Dit alcoholgebruik is vaak geen probleem, als u niet meer dan één glas per dag drinkt en niet iedere dag drinkt. - Ik drink om te kunnen ontspannen
Mensen gebruiken alcohol ook als hulpmiddel om te ontspannen en even nergens aan te hoeven denken of om in slaap te vallen. U drinkt bijvoorbeeld wanneer u moe bent, zorgen heeft of ergens tegenop ziet; wanneer u zich onzeker, somber of eenzaam voelt of wanneer u last heeft van angst, pijn of verdriet. Als u om deze redenen regelmatig alcohol drinkt, kan dat een probleem zijn. - Het is een dagelijkse gewoonte geworden
Het kan een gewoonte worden om op vaste momenten alcohol te drinken. Bijvoorbeeld na uw werk, bij het koken of eten, bij de televisie of de krant, of voor het slapengaan. U raakt eraan gehecht en wilt of kunt eigenlijk niet meer zonder. Op deze manier drinkt u ongemerkt al gauw te veel. - Ik heb alcohol nodig om mij goed te voelen
Wanneer u regelmatig alcohol drinkt, went uw lichaam hieraan. Als u dan enkele dagen niet meer drinkt, gaat uw lichaam ‘protesteren’: u wordt humeurig, u voelt zich vervelend, onrustig of prikkelbaar. U krijgt last van hoofdpijn, slapeloosheid, angst, zweten, trillen of hartkloppingen. U heeft dan steeds (meer) alcohol nodig om u goed te voelen. U heeft dan duidelijk een probleem met alcohol.
Wat zijn de nadelen en risico's van alcohol?
Alcohol heeft geen voordelen voor uw gezondheid. Wel nadelen en risico’s.
Nadelen en risico’s als u binnen een paar uur te veel alcohol drinkt
Dit kan er gebeuren als u te veel en te snel achter elkaar drinkt:
- U bent minder alert en kunt situaties minder goed beoordelen.
- U neemt meer risico’s, u wordt overmoedig en overschat uzelf.
- U reageert langzamer en minder goed.
- U bent sneller ontstemd, emotioneel, verdrietig, somber of boos.
- U spreekt onduidelijk (met een dikke tong).
- U loopt wankel, u verliest uw evenwicht, u valt of maakt ongelukken.
- U wordt suf, u raakt bewusteloos of in coma door een alcoholvergiftiging.
Nadelen en risico’s als u regelmatig te veel alcohol drinkt
Dit kan er gebeuren als u regelmatig en een langere periode te veel alcohol drinkt:
- Delen van uw lichaam gaan minder goed werken: bijvoorbeeld uw hersenen, zenuwen, lever, slokdarm, maag en darmen, de alvleesklier en uw hart.
- U kunt hierdoor last krijgen van veel moe zijn, onrust, niet kunnen slapen, bang of somber zijn, dingen vergeten, minder goed kunnen opletten, concentreren en leren.
- U kunt ook last krijgen van oprispingen, brandend maagzuur, diarree, dikker worden (overgewicht) of juist afvallen.
- U kunt een vitaminetekort krijgen, als u elke dag te veel alcohol drinkt en ook weinig of ongezond eet.
- Uw gezicht kan er rood en dik uit gaan zien.
- Mannen kunnen minder vruchtbaar worden.
- U heeft ook meer kans op sommige vormen van kanker, bijvoorbeeld:
- mondkanker
- keelkanker
- slokdarmkanker
- darmkanker
- leverkanker
- borstkanker
- maagkanker
- alvleesklierkanker
Risico's van te veel alcohol op uw activiteiten
Te veel alcohol drinken kan ernstige problemen veroorzaken, bijvoorbeeld:
- in het verkeer
- als u alcohol drinkt, is de kans groter dat u een ongeluk veroorzaakt
- op het werk
- u neemt verkeerde beslissingen, u komt uw afspraken niet na of u wordt ontslagen
- voor de mensen om u heen
- u zegt of doet dingen waar u later spijt van krijgt, u krijgt eerder ruzie en wordt sneller agressief en gewelddadig
Risico's alcohol en drugs
Aan de combinatie van alcohol en drugs zitten risico's. Deze verschillen afhankelijk van het type drug. Zo kunt u van de combinatie van cocaïne en alcohol hoofdpijn krijgen. Of het gevoel van dronken zijn wordt minder. U kunt uzelf overschatten. Ook bestaat de kans dat u zich tijdelijk niets meer kunt herinneren of dat u last krijgt van psychische problemen. De bijwerkingen kunnen heel ernstig zijn. Zorg dat u goed geïnformeerd bent. Kijk ook op Alcoholinfo.nl.
Voor wie is alcohol extra schadelijk of riskant?
Alcohol is extra schadelijk voor:
- jongeren (tot 21 jaar): hun lichaam en hersenen zijn nog in ontwikkeling en extra kwetsbaar; zij kunnen alcohol minder goed en minder snel verwerken
- vrouwen én mannen vanaf 1 maand voordat ze een kind willen verwekken
- vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven: alcohol is vooral schadelijk voor het (ongeboren) kind
- ouderen: zij kunnen alcohol minder snel verwerken
- mensen met psychische klachten: de klachten kunnen door alcohol erger worden
- mensen met een chronische ziekte, zoals diabetes mellitus
- mensen die medicijnen gebruiken: alcohol kan de werking van de medicijnen versterken of verstoren. Ouderen die medicijnen gebruiken, moeten hier extra goed op letten
Heb ik extra kans op een alcoholprobleem?
Iedereen kan een alcoholprobleem krijgen. De kans hierop is groter:
- als u aanleg heeft voor verslavingen aan alcohol of verdovende middelen
- als mensen in uw familie of vriendenkring veel drinken
- als er ingrijpende dingen gebeuren in uw leven, zoals een echtscheiding of het verlies van uw baan
- als u al op jonge leeftijd veel bent gaan drinken (hoe jonger je begint, des te groter de kans)
- als u somber, depressief of bang bent
- als het omgaan met andere mensen voor u lastig is en dat steeds problemen geeft
- als u iets ergs heeft meegemaakt (zoals geweld of seks tegen uw zin in)
- bij 55-plussers: zij drinken vaker dagelijks en hun lichaam kan alcohol minder goed verwerken.
Waaraan merk ik of ik te veel drink?
Als u regelmatig te veel alcohol drinkt, kunt u de volgende klachten krijgen:
- lichamelijke klachten, zoals veel moe zijn, slecht slapen, maagklachten (oprispingen, zuurbranden), diarree, hartkloppingen, zweten, trillen, vallen, minder kracht en minder gevoel, bijvoorbeeld in uw voeten
- psychische klachten, zoals onrustig, bang, somber of vergeetachtig zijn
- problemen met anderen thuis of op uw werk (ruzies, gebruik van geweld, contact met de politie, afspraken niet nakomen, ontslag)
- moeite met het oplossen van de gewone problemen in het dagelijks leven
Bij een ernstig drankprobleem heeft u in ieder geval 2 van de volgende verschijnselen:
- U drinkt vaak meer of langer dan u van plan was.
- U wilt of probeert al enige tijd te minderen.
- U probeert het drankgebruik voor anderen te verbergen.
- U begint 's ochtends al met drinken.
- U zit elke dag te bedenken hoe u aan alcohol kunt komen.
- U besteedt veel tijd aan het drinken van alcohol.
- U bent elke dag ook bezig om te herstellen van de drank.
- U verlangt vaak naar alcohol.
- U drinkt regelmatig waardoor u uw verplichtingen thuis (zoals voor uw kinderen zorgen) of op uw werk niet kunt nakomen.
- U blijft drinken hoewel dit problemen geeft met anderen of de problemen verergert.
- Door de alcohol doet u minder aan belangrijke activiteiten op uw werk of privé.
- Door uw alcoholgebruik brengt u regelmatig anderen of uzelf in gevaar.
- U blijft drinken ook al heeft u lichamelijke of psychische klachten door de alcohol.
- U heeft steeds meer alcohol nodig om u goed te voelen.
- Als u minder drinkt, gaat u trillen en zweten, slaapt u slecht en bent u prikkelbaar. We noemen dat ontwenningsverschijnselen.
Wanneer contact opnemen met uw huisarts?
Maak een afspraak bij uw huisarts als u het idee heeft dat u misschien te veel drinkt. Samen kunt u nagaan of dat zo is. En zo ja, hoe ernstig uw alcoholprobleem is. De arts zal u vragen stellen over uw drinkgewoontes en kan ook een bloedonderzoek doen.
Drinkt u te veel? Dan is het een goed idee om te minderen of (tijdelijk) te stoppen. De huisarts of de praktijkondersteuner (POH-GGZ) kan u hierbij ondersteunen. De kans dat u echt minder gaat drinken is dan groter. Heeft u een alcoholdagboek bijgehouden of iets opgeschreven over uw drinkgewoonten, neem dat dan mee naar uw huisarts.
U beslist samen met uw huisarts wat voor u het beste is. Het helpt om dit gesprek met uw huisarts goed voor te bereiden.
Meer informatie over alcohol
Informatie
Zelfhulp, steun en professionele hulp
- Allesoverdrinken.nl, voor online advies en zelfhulp
- Alcoholinfo.nl, overzicht van verschillende online-behandelingen met persoonlijke begeleiding
- Mentaalvitaal.nl, voor een training: Minder stress, Minder Piekeren of Beter slapen.
- AA (Anonieme Alcoholisten) is een patiëntenvereniging voor mensen die stoppen met alcohol.
- Zelfhelp.nl, voor zelfhulpgroepen
- www.kiezenindeggz.nl, voor gegevens van psychologen, psychotherapeuten en psychiaters
- Vaktherapie.nl, voor verschillende vormen van vaktherapie.
Wilt u verder werken aan een gezond leven? Praat erover met uw huisarts. Bekijk ook eens de Gezond Leven-kaart van de Patiëntenfederatie Nederland.
De informatie over alcoholgebruik is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard Problematisch alcoholgebruik en de Zorgstandaard Problematisch alcoholgebruik en alcoholverslaving.