In het kort
- Bij een ernstige psychische ziekte is hulp van anderen belangrijk om je beter te voelen.
- Bijvoorbeeld hulp van familie en verpleegkundigen. Of van andere mensen met een ernstige psychische ziekte.
- Leef verder gezond, blijf actief en praat over wat je voelt.
- Denk je aan zelfmoord? Bel direct de huisarts, de huisartsen-spoedpost of 0800 0113.
Wat is een ernstige psychische ziekte?
Je hebt al lang klachten en je hebt voor langere tijd hulp nodig. Ook vind je het vaak lastig om gewone dingen te doen. Bijvoorbeeld voor jezelf zorgen, werken of contact met anderen hebben.
Voorbeelden van ernstige psychische ziektes: ernstige depressie, een psychose, autisme en een bipolaire stoornis. Of een verslaving aan bijvoorbeeld alcohol of drugs.
Vaak krijg je al een behandeling. Meestal van meerdere behandelaars. Ook hulp van anderen is belangrijk om je beter te voelen. Bijvoorbeeld van familie, vrienden en andere mensen met een ernstige psychische ziekte. Of van mensen uit het wijkteam bij jou in de buurt.
Vraag andere mensen om je te helpen
Naast je behandeling is hulp van andere mensen belangrijk. Zij kunnen je helpen om je beter te voelen.
Vrienden en familie
Vrienden en familie kennen je goed en weten van je klachten. Ook zien ze wanneer je klachten erger worden. Zij kunnen naar je luisteren of hulp regelen. Ook kunnen ze helpen om je behandeling vol te houden.
Andere mensen met een ernstige psychische ziekte
Je kunt ook hulp krijgen van andere mensen met jouw ziekte. Zij weten hoe je je voelt en welke problemen je hebt.
- Sommige mensen met een psychische ziekte helpen voor hun werk andere mensen in zo'n zelfde situatie. Dit noemen we ervaringsdeskundigen.
- Mensen in jouw situatie vind je ook in groepen. Bijvoorbeeld online. Dit zijn lotgenoten. Kijk voor websites bij de informatie over jouw ziekte, bijvoorbeeld depressie, psychose, autisme en bipolaire stoornis.
Wat doe je op een dag om jezelf beter te voelen?
Om je beter te voelen, is het belangrijk om actief te blijven. Je denkt dan minder na over je ziekte en ontmoet andere mensen. Dat is goed voor je zelfvertrouwen.
Doe de dingen het liefst op dezelfde dagen en tijden. Zo weet je altijd wat je kunt doen. Dit geeft rust en duidelijkheid.
Kies iets wat je leuk vindt
Bijvoorbeeld vrijwilligerswerk of een hobby. Weet je niet wat er bij je past? Stel jezelf dan deze vragen:
- Wat wil ik graag?
- Wat kan ik nu?
- Wat doe ik nog meer op een dag?
Misschien zorg je voor je kinderen. Of voor een familielid. Ook dat is belangrijk om te doen.
Hulp om je dag te bepalen
Je kunt ook hulp krijgen om te kiezen wat je doet. Bijvoorbeeld bij een zelfregiecentrum of herstelacademie. Samen kijken jullie welke dingen bij je passen. En wat je op een dag kunt doen.
- Bij een zelfregiecentrum leer je om goed met je psychische ziekte om te gaan.
- Ook bij een herstelacademie leer je om goed met je ziekte te leven.
Vraag je behandelaar of het sociaal wijkteam naar adressen bij jou in de buurt.
Werken
Wil je werken? Op Kenniscentrum Phrenos zie je waar je hulp kunt krijgen.
Gezond leven bij een ernstige psychische ziekte
Ook gezond leven is belangrijk om je beter te voelen:
- Beweeg en sport voldoende. Ga bijvoorbeeld fietsen, hardlopen of naar de sportschool. Begin bijvoorbeeld met 10 minuten per dag. Beweeg steeds een beetje meer. Totdat je elke dag een half uur of meer beweegt.
- Drink geen alcohol. Kijk voor adviezen bij minder of geen alcohol meer drinken.
- Blow niet en neem geen andere drugs. Kijk voor adviezen bij stoppen met drugs.
- Slik geen kalmerings-pillen. Kijk voor adviezen bij stoppen met kalmerings-pillen.
- Probeer te ontspannen. Dat kan bijvoorbeeld door rustig te ademen. Doe yoga, meditatie of andere oefeningen om te ontspannen.
Gezond leven lukt het beste als je regelmaat in je leven houdt:
- Ga op vaste, normale tijden naar bed en sta op tijd op.
- Eet ook op vaste tijden.
- Ga elke dag naar buiten. Buitenlucht en bewegen geven je een beter gevoel.
Weet wat je moet doen bij klachten
Samen met je behandelaar maak je een plan (signaleringsplan). Hiermee leer je je klachten herkennen. Ook weet je wat je kunt doen om je beter te voelen. En hoe bijvoorbeeld je familie en vrienden jouw klachten kunnen herkennen. Zo weten zij ook hoe ze je kunnen helpen.
Hoe kun je beter praten en denken over je ernstige psychische ziekte?
Ook praten met anderen kan je een beter gevoel geven. En je kunt proberen om anders met je gedachten om te gaan.
Hou contact met anderen
Probeer je vrienden en familie te blijven zien. Vertel ze hoe je je voelt. Contact helpt om je beter te voelen.
Praat over je leven en wat je graag wilt
Misschien heb je door je klachten en ervaringen vragen over het leven: Wat geeft mijn leven zin? Wat vind ik echt belangrijk?
Praat hierover. Bijvoorbeeld met vrienden, familie, je huisarts of psycholoog. Of zoek contact met een hulpverlener met wie je kunt praten over het leven (een geestelijk verzorger).
Bij zingeving vind je meer informatie hierover.
Probeer positief te denken
Bij negatieve gedachtes voel je je sneller somber of angstig. Positieve gedachtes helpen om je beter te voelen. Je durft en doet dan meer. Probeer dus positief te denken. Kijk naar wat je wel kunt en naar dingen die goed gaan.
Schrijf je gedachtes op
Schrijf elke dag op waar je je zorgen over maakt. En ook waar je positief over denkt. Dit helpt om je gevoelens te begrijpen.
Hoe werk je goed samen met je behandelaar?
Je behandelaar helpt je om beter te worden. Bijvoorbeeld een psychiater. Jullie beslissen allebei over je behandeling. Denk daarom zelf mee.
Praten met je behandelaar
- Denk vooraf goed na over het gesprek met je behandelaar. Schrijf je vragen op.
- Praat vooraf ook met familie of vrienden. Zij kennen je goed. En kunnen meedenken over je gesprek.
- Je behandelaar weet veel over je ziekte en behandeling. Vraag hier gerust naar. Bijvoorbeeld: Welke behandelingen zijn er nog meer? Wat zijn de voordelen en nadelen?
- Vertel duidelijk hoe het met je gaat. Hoe voel je je? Wat is belangrijk voor je? Heb je eerdere behandelingen gehad? En hoe vond je die?
Hulp van een familielid of vriend
Hulp van familie of vrienden is belangrijk. Zij kennen je goed en weten van je klachten. Een familielid of vriend kan meegaan naar de afspraak met je behandelaar. En je helpen om goed voor jezelf te zorgen. Zo kun je bijvoorbeeld je behandeling beter volhouden. Lees meer bij adviezen over hoe anderen je kunnen ondersteunen.
De behandeling veranderen
Kijk of de hulp werkt. Voel je je niet beter? Zeg dit dan tegen je behandelaar. Ook als je bijwerkingen van medicijnen hebt. Samen beslissen jullie of de behandeling anders kan.
Je kunt ook een andere behandelaar kiezen. Of met de behandeling stoppen. Praat hier ook met je familie of vrienden over. Zij kunnen je helpen om te beslissen.
Hoe ga je om met reacties van anderen?
Sommige mensen begrijpen jouw situatie niet. Ze kunnen dingen zeggen of doen die jou een vervelend gevoel geven.
Praat erover
- Zeg tegen die persoon hoe je je voelt bij zo’n reactie. Vind je dat moeilijk? Vraag dan een bekende bij het gesprek. Iemand die je vertrouwt, zoals een vriend of familielid.
- Vraag je behandelaar om advies.
- Praat met andere mensen in jouw situatie. Zij krijgen dit soort reacties vaak ook. Ook zij kunnen je advies geven.
Probeer positief over jezelf te denken
Door vervelende reacties kun je negatief over jezelf denken. Dat helpt je niet om je beter te voelen. Deze positieve gedachtes kunnen je wel helpen:
- Psychische ziektes komen veel voor. Iedereen kan ze krijgen. Onthou: het is niet jouw schuld.
- Jij bepaalt aan wie je over je ziekte vertelt. Met mensen praten kan fijn zijn. Maar alleen als het voor jou goed voelt.
- Zorg dat je je sterker voelt. Ga bijvoorbeeld naar een groep met mensen die ook in jouw situatie zitten.
Wanneer bellen bij een ernstige psychische ziekte?
Denk je aan zelfmoord? Bel direct je huisarts, de huisartsen-spoedpost, 113 of gratis 0800 0113. Op 113.nl kun je ook chatten.
Bel je huisarts of de huisartsen-spoedpost in 1 van deze situaties:
- Je hebt een psychische crisis en je hebt meteen hulp nodig.
- Je hoort of ziet dingen die er niet zijn. Of je wilt minder contact met andere mensen. Ook vertrouw je mensen opeens niet meer. Dit zijn klachten van een psychose.
Je kunt ook bellen met een vrijwilliger of hulpverlener van een hulplijn. Chatten kan ook. Zij luisteren naar je en geven advies.
- MIND Korrelatie: 0900 1450
- Luisterlijn: 088 0767 000
- Alles Oké? Supportlijn voor jongeren van 18 tot 25 jaar: 0800 0450
Meer informatie over omgaan met een ernstige psychische ziekte
- Informatie over een verplichte behandeling bij psychische klachten. Dan zijn je psychische klachten zo erg dat je niet meer zelf kunt beslissen.
- Informatie over psychologen, psychotherapeuten en psychiaters: kiezenindeggz.nl.
- Hulp bij de rechten die je hebt: rechtshulp-ggzclienten.nl.
- Organisaties en groepen voor mensen met een psychische ziekte: Thuisarts.nl (zoek op de psychische ziekte, zoals depressie, psychose, autisme of bipolaire stoornis en kijk bij Meer informatie) en MIND.
- Informatie over psychische problemen en ervaringen van andere mensen met een psychische ziekte: wijzijnmind.nl.
- Informatie over drugs: drugsinfo.nl.
- Adviezen om om te gaan met onbegrip: samensterkzonderstigma.nl.
- Informatie over zelfdoding, angst, depressie en een hulplijn (chat en telefoon): 113.nl.
- Informatie over de vergoeding van psychische zorg: vraag aan je zorgverzekeraar.
Over deze tekst
We hebben deze tekst gemaakt met:
- adviezen over ernstige psychische ziektes
- adviezen over activiteiten op de dag en meedoen
- adviezen over samenwerking en hulp aan familie en vrienden van mensen met psychische problemen
- adviezen over de zorg van mensen met een psychische crisis
- adviezen over hulp om beter te worden
- adviezen over hoe mensen met een psychische ziekte voor zichzelf kunnen zorgen
- adviezen over onbegrip over psychische ziektes
- adviezen over de zorg in het ziekenhuis voor mensen met psychische ziektes